DHB Design giới thiệu tới các bạn Kiến trúc Nhà vườn Huế vẻ đẹp đặc trưng di sản văn hoá, các bạn cùng tham khảo bài viết tìm hiểu và chiêm ngưỡng những mẫu nhà vườn Huế đẹp nhất
Quy khách hàng có mong muốn thiết kế những ngôi nhà vườn kiểu Huế có thể tham khảo thêm tại bài viết của chúng tôi: https://dhbdesign.vn/nha-vuon-dep/
Đặc trưng kiến trúc nhà vườn Huế
Nhà vườn Huế là một loại khu vườn ở thành phố Huế, Việt Nam, kết hợp harmoniously giữa kiến trúc nhà cư và cảnh quan cây cỏ.
Thuật ngữ này thường được áp dụng cho những khu vườn truyền thống, thường thuộc về các quan lại phong kiến hoặc những thương gia giàu có.
Chúng thường tập trung tại khu vực Kim Long dọc theo sông Hương. Các ngôi nhà ở đây thường được xây dựng theo phong cách truyền thống Việt Nam, thường là nhà rường Huế, và chúng được sắp xếp một cách hài hòa trong khuôn viên vườn xinh đẹp.
Nhà vườn Huế. (Ảnh: Quốc Việt/Vietnam+)
Điều kiện xác định nhà vườn Huế
Để được coi là một ngôi nhà vườn tại Huế, cần phải thỏa mãn một số tiêu chí cụ thể, bao gồm diện tích đất, mật độ cây xanh trong khuôn viên, sự đa dạng của các loại cây, tính phù hợp của kiến trúc với môi trường cây xanh, và các yếu tố lịch sử liên quan…
Hiện nay, những ngôi nhà vườn tại Huế đã trở thành điểm tham quan du lịch phổ biến và đặc biệt của thành phố Huế, thu hút sự quan tâm của nhiều du khách.
Nhà vườn – Vẻ đẹp đặc trưng của di sản kiến trúc, văn hóa Huế
Nhà vườn – Biểu tượng về Vẻ đẹp Độc đáo của Di sản Kiến trúc và Văn hóa Huế Từ thời kỳ xa xưa, hệ thống các nhà vườn cổ tỏ ra là một cống hiến vô giá, đóng góp đáng kể vào sự phong cảnh độc đáo của di sản kiến trúc và văn hóa của thành phố Huế, và luôn luôn là điểm đến không thể bỏ qua cho những du khách mỗi khi ghé thăm Huế.
Dù trải qua nhiều biến động lịch sử, Huế vẫn duy trì được phong cách đặc trưng riêng, mà không phải nơi nào cũng có.
Phong cách này không chỉ thể hiện trong ngôn ngữ, tư cách và nền ẩm thực đậm chất Huế, mà còn được thể hiện qua các tác phẩm kiến trúc ở thành phố này. Ngoài những công trình như đền đài, lăng tẩm, đình chùa, miếu mạo, di sản văn hóa Huế còn bao gồm một mạng lưới các nhà vườn có những đặc điểm riêng biệt.
Kiến trúc độc đáo của nhà vườn
Nhà vườn Huế được xây dựng theo nguyên tắc “dịch lý” và “phong thủy,” hình thành một hệ thống kiến trúc được sắp xếp theo hướng Bắc-Nam. Mặc dù có kích thước và thiết kế khác nhau, nhưng tất cả đều có kiến trúc tổng thể giống nhau, bao gồm cổng, lối vào, bình phong, hòn non bộ, bể cạn, sân, và ngôi nhà chính.
Khi xây dựng Cố đô Huế vào đầu thế kỷ XIX, các kiến trúc sư cổ đã sử dụng dãy núi Ngự Bình làm bức bình phong để ngăn không gian nội trú của họ khỏi sự xâm nhập của Kinh Thành và Đại Nội.
Sông Hương trở thành một tấm gương phẳng để phản chiếu các kiến trúc nghệ thuật ở cả hai bờ. Trong thuật phong thủy, phần thủy điện này được gọi là “minh đường,” một yếu tố quan trọng phải có trước mặt các công trình kiến trúc.
Trên sông có hai hòn đảo nhỏ, Cồn Hến và Cồn Dã Viên, được sử dụng làm “Tả Thanh Long và Hữu Bạch Hổ,” là hai vị thần chầu ngự giữa đảo để bảo vệ Cố đô. Khu vườn của Cố đô được lập trình và xây dựng với những đường nét đối xứng rõ rệt. Điều quan trọng là người xưa đã rất chú trọng đến không gian thoải mái và thoáng đãng.
Người Huế đã giữ lại không gian kiến trúc này trong các nhà vườn của họ. Một số nhà vườn truyền thống như nhà bà Lan Hữu ở Kim Long, nhà cụ Đô ở vùng Gia Hội, và nhiều ngôi nhà vườn khác ở Vĩ Dạ, Phường Đúc, An Cựu, Bao Vinh, Chợ Cống… vẫn hiện hữu. Việc đi dạo trong những khu vườn này mang lại cảm giác thanh bình, yên tĩnh. Màu xanh của cây cỏ, hương thơm từ hoa và cây, tiếng hót của chim trong không gian yên bình tạo nên sự thư thái, gần gũi với thiên nhiên.
Mỗi khu vườn như một thế giới độc lập, có diện tích nhỏ hoặc lớn, được bao quanh bởi hàng rào tre xanh hoặc hàng chè tàu. Trong khu vườn, ngoài ngôi nhà chính xây bằng gỗ quý và chạm trổ tỉ mỉ để thờ tổ tiên, còn có những ngôi nhà phụ để ăn uống và sinh hoạt hàng ngày, cùng với không gian sân vườn với ao hồ, bể cạn, hòn non bộ, bình phong, giếng nước và đôi khi cả ngôi mộ của người đã có công trong việc tạo dựng ngôi vườn.
Người ta bước vào khu vườn qua một cổng nhỏ được xây bằng gạch vôi, với hoa cỏ trải dọc theo lối đi. Nhưng lối đi này không bao giờ thẳng vào gian trung tâm của ngôi nhà chính, bởi đó là khu vực thiêng liêng dành riêng để thờ phụng tổ tiên. Lối đi bị chặn bằng một tấm bình phong cao vượt quá đầu người, và phải rẽ sang một hướng khác để tiếp cận sân vườn của ngôi nhà.
Tấm bình phong có thể được làm bằng vôi, gạch, với họa tiết “thọ” hoặc “phúc,” hoặc một trong bốn biểu tượng “tứ linh,” hoặc thậm chí là một dãy cây dâm bụt đơn giản.
Sau tấm bình phong là hòn non bộ, nhưng đôi khi chính hòn non bộ còn làm vai trò của tấm bình phong. Non bộ là những tác phẩm nghệ thuật về thiên nhiên được chủ nhân tạo ra, thường biểu thị các phong cảnh đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người. Nơi đó có núi, hang động, con người đang chơi cờ thiên cổ dưới bóng cây đại thọ trên dãy núi. Có cảnh Lã Vọng câu cá bên bờ sông, và một số nông dân đốn củi bên bờ suối. Có thể thể hiện bốn mùa trong cùng một không gian.
Gần ao là bể cạn xây gần hòn giả sơn, mà chủ nhân thường trồng một số loại hoa sống được cả bốn mùa: mai, lan, cúc, trúc hoặc mai, liên, cúc, tùng để tượng trưng cho bốn mùa trong năm: xuân, hạ, thu, đông.
Do đó, không gian và thời gian được thu gọn lại trên một mặt bằng nhỏ. Trong khu vườn của Cố đô, hai hòn đảo nhỏ, Cồn Hến và Cồn Dã Viên, còn biểu thị hai con vật huyền bí: Thanh Long và Bạch Hổ. Nếu Kinh Thành có sông Hương trước mặt, thì khu vườn lại có ao trồng sen, nơi người ta thả cá, với ghế đá và ghế gỗ dưới bóng cây dừa và cây mít ven ao. Mặt ao là một tấm gương trong suốt, phản chiếu hình ảnh các công trình kiến trúc và cảnh quan trong khu vườn. Tất cả tạo nên một không gian xanh mát và thư thái.
Trong khu nhà vườn, không thể không nói đến ngôi nhà rường cổ. Nhà rường thường được xây bằng gỗ và được chạm trổ một cách tinh tế, thường không cần sử dụng đinh vít mà dựa vào kỹ thuật ghép nối khéo léo.
Có nhiều loại nhà rường: một gian hai chái, ba gian hai chái, năm gian hai chái, nhà rường lầu và nhiều loại khác. Nhà rường thường có hệ thống cột và kèo gỗ được xây dựng theo cấu trúc cố định.
Dù kích thước có lớn tới đâu, nhà rường luôn sử dụng hệ thống kết nối gỗ để dễ dàng lắp ráp và tháo gỡ. Bên trong nhà, có sập gụ, tủ chè, các câu đối treo, và nhiều đồ vật trang trí khác được bài trí một cách tinh tế và hài hòa.
Khi bước vào một khu nhà vườn ở Huế, bạn có thể dễ dàng cảm nhận tâm hồn và phong cách sống của chủ nhân. Nhà vườn ở đây thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa cuộc sống con người và thiên nhiên, tạo ra một sự cân bằng đáng kinh ngạc trong cuộc sống.
Bảo tồn nhà vườn Huế
Hiện nay, Thành phố Huế có hơn 1.000 ngôi nhà vườn, từ nhỏ đến lớn, với diện tích từ vài trăm mét vuông đến hàng nghìn mét vuông, tập trung tại các phường Gia Hội, Vĩ Dạ, Kim Long…
Các ngôi nhà vườn như Ngọc Sơn Công Chúa, Lạc Tịnh Viên, Tỳ Bà Trang, Tịnh Gia Viên, Ý Thảo… là những biểu tượng của văn hóa Huế và làm cho thành phố này trở nên đặc biệt.
Ngành Du lịch Thừa Thiên Huế và các doanh nghiệp lữ hành đang nỗ lực biến các ngôi nhà vườn thành điểm đến hấp dẫn cho du khách. Khi đến đây, du khách không chỉ tham quan vườn hoa và cây cỏ, mà còn được người chủ nhân của ngôi nhà vườn kể về lịch sử và gia đình, hiểu về đời sống và con người Huế, và thưởng thức ẩm thực đặc sản của Huế.
Tuy nhiên, nhiều ngôi nhà vườn cổ ở Thừa Thiên-Huế đang đối mặt với nguy cơ phá hủy, do sự thúc đẩy của cuộc sống hiện đại. Một số chủ vườn đã tách lô đất, thậm chí phá dỡ các ngôi nhà cổ để xây dựng lại theo kiểu hiện đại.
Để bảo tồn di sản kiến trúc của nhà vườn Huế, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên-Huế đã xây dựng và ban hành “Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng.”
Theo đó, trong giai đoạn 2015-2020, tỉnh Thừa Thiên-Huế đã tiêu từ 5-8 tỷ đồng mỗi năm để hỗ trợ trùng tu 3-5 ngôi nhà vườn Huế đặc trưng. Các ngôi nhà vườn được chọn dựa trên nhiều yếu tố như diện tích trên 600m2, kiến trúc và mỹ thuật cổ truyền Huế (như nhà rường một gian hai chái, ba gian hai chái, các cấu kiện gỗ chạm trổ công phu).
Nhờ chương trình này, di sản kiến trúc của nhà vườn Huế được bảo tồn và phát huy, giúp giữ gìn sự độc đáo của Huế.
Một số công trình kiến trúc nhà vườn Huế nổi tiếng
Có một số ngôi nhà vườn tại Huế có thể được coi là những ví dụ xuất sắc, chẳng hạn như vườn An Hiên, vườn Lạc Tịnh và đường Ngọc Sơn Công chúa…
Nhà vườn An Hiên Huế – Tinh hoa “di sản” giữa lòng cố đô
Nhà vườn An Hiên là một trong những nhà vườn đẹp ở Huế (Ảnh: Sưu tầm)
Vẻ đẹp kiến trúc độc đáo tại nhà vườn An Hiên vẫn được giữ nguyên qua nhiều năm tháng (Ảnh: Sưu tầm)
Dọc lối đi được trồng nhiều cây xanh mát mẻ (Ảnh: falldaysy)
Bức hình bình phong mang nhiều ý nghĩa phong thủy (Ảnh: Sưu tầm)
Gian nhà giữa là nơi thờ cúng (Ảnh: Sưu tầm)
Bức hoành phi đề 4 chữ “Văn Võ Trung Hiếu” của vua Bảo Đại (Ảnh: Sưu tầm)
Bàn ghế gỗ cổ xưa tại ngôi nhà rường (Ảnh: Sưu tầm)
Những chương trình nghe ca Huế được tổ chức để phục vụ du khách (Ảnh: Sưu tầm)
Tọa lạc ven dòng sông Hương tươi đẹp, nhà vườn An Hiên là một biểu tượng kiến trúc mang giá trị văn hóa tại Huế. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về điểm đến nổi tiếng này qua bài viết dưới đây!
1. Giới thiệu về nhà vườn An Hiên
1.1. Địa chỉ nhà vườn An Hiên Huế
Nhà vườn An Hiên có địa chỉ tại số 58 đường Nguyễn Phúc Nguyên, thôn Xuân Hòa, xã Hương Long, thành phố Huế. Nơi đây nằm bên bờ sông Hương và gần cầu Dã Viên. Vị trí thuận tiện này cho phép du khách dễ dàng chiêm ngưỡng chùa Thiên Mụ ở xa cũng như tiếp cận nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác tại Huế.
1.2. Giá vé vào nhà vườn An Hiên Huế
Nhà vườn An Hiên thu hút lượng lớn du khách hàng năm nhờ sự đẹp đẽ của nó. Với mức giá vé vào cửa tham khảo là 20.000 VNĐ/khách, bạn có thể thoải mái tham quan và khám phá những di sản văn hóa đặc sắc tại đây.
1.3. Hướng dẫn đường đến nhà vườn An Hiên
Theo bản đồ du lịch Huế, nhà vườn An Hiên cách trung tâm thành phố khoảng 5 km. Du khách có thể lựa chọn đường Bùi Thị Xuân và sau khi đi qua vòng xoay Lê Duẩn, rẽ vào đường Kim Long để tìm đến số nhà 58.
Phần lớn khách du lịch chọn xe máy hoặc ô tô để tiện lợi di chuyển đến nhà vườn này. Tuy nhiên, lưu ý rằng các khu vực đỗ xe quanh nhà vườn thường không có người trông coi, vì vậy bạn cần tự bảo quản tài sản của mình.
2. Lịch sử của nhà vườn An Hiên
Nhà vườn An Hiên được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX và ban đầu là cư xá của công chúa thứ 18 của Hoàng đế Dục Đức. Sau đó, nó được chuyển nhượng qua nhiều chủ nhân khác nhau. Hiện tại, nó là di sản của Phan Thị Hoàng Oanh và bốn người cháu nội, duy trì vẻ đẹp và kiến trúc truyền thống của một ngôi nhà vườn Huế.
3. Khám phá nét độc đáo của nhà vườn An Hiên
3.1. Khuôn viên của nhà vườn
Nhà vườn An Hiên nằm trên một khuôn viên hình vuông rộng 4.608m2 với mặt chính hướng về phía Nam. Nơi này có sân vườn rộng lớn, trải đầy cây xanh mát mẻ. Một con đường dẫn vào nhà được bắt đầu bởi một cổng vòm cổ xưa làm từ gạch vôi vữa, và trên đường đi là hàng cây xanh cao vút.
3.2. Ngôi nhà cổ truyền đậm chất kiến trúc nhà vườn Huế
Ngôi nhà tại nhà vườn An Hiên được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với 3 gian và 2 chái, gian giữa dành cho thờ cúng và hai gian bên cạnh dành cho tiếp khách. Các phòng riêng lẻ cho nam và nữ nằm ở hai chái riêng biệt. Toàn bộ khung nhà được làm từ gỗ và được trang trí mỹ thuật vô cùng tinh tế. Mái ngói đẹp với hình hoa sen và rồng chầu cùng với nét truyền thống của kiến trúc Huế.
3.3. Những kỷ vật quý giá tại nhà vườn An Hiên
Nhà vườn An Hiên giữ lại nhiều kỷ vật quý giá của triều Nguyễn. Bao gồm bức hoành phi đề 4 chữ “Văn Võ Trung Hiếu” được treo trong ngôi nhà, do vua Bảo Đại ban tặng gia chủ vào năm 1937. Các nội thất truyền thống như bàn ghế gỗ và tủ chè được sắp xếp đẹp mắt theo phong cách kiến trúc truyền thống Việt Nam.
3.4. Vườn An Hiên với đa dạng loại cây quý và trái cây đặc sản
Nhà vườn An Hiên không chỉ nổi tiếng với kiến trúc và lịch sử mà còn với vườn cây và trái cây đa dạng. Tại đây, bạn có thể thưởng thức các loại trái cây quý như vải, mít, bưởi, và thanh long.
3.5. Thưởng thức đặc sản bánh cỗ Huế
Sau khi tham quan nhà vườn An Hiên, du khách có thể thưởng thức những món bánh cỗ đặc sản Huế, như bánh cộ, bánh nậm, bánh khoái, và nhiều loại bánh khác. Bánh cỗ, còn gọi là bánh in, có nguồn gốc từ cung đình Huế và thường được sử dụng trong các dịp lễ lớn.
